محدودیت سنی در جراحی تعویض مفصل هیپ

مقدمه

آرتروپلاستی کامل مفصل هیپ (Total Hip Arthroplasty-THA) به عنوان یکی از موفقیت‌آمیزترین جراحی‌های ارتوپدی مطرح می‌شود. بر اساس نتایج بسیاری از مطالعات بلند مدت کلینیکی، احتمال موفقیت جراحی بعد از حداقل 10 سال سپری شدن از عمل THA‌ بیش از 90% می‌باشد. آرتروپلاستی کامل مفصل هیپ یکی از گزینه‌های انتخابی جهت بازتوانی افراد مسن است . یکی از نکات کلیدی در جراحی افراد مسن این است که ریسک‌ها و فواید مربوط به THA به درستی شناخته شده باشد زیرا با وجود پیشرفت‌هایی که در حوزه بیهوشی صورت گرفته اما همچنان احتمال بروز مشکلات مربوط به بیهوشی در افراد مسن نسبت به افراد جوان بیشتر است . ضرورت انجام عمل THA با افزایش سن بیشتر می‌شود. محمد و همکارانش در مطالعه‌ای مشخص کردند که احتمال انجام THA اولیه با افزایش سن تا 75 سالگی و THA اصلاحی (Revision THA) تا 79 سالگی افزایش می‌یابد. با وجود اینکه در انجام THA، محدوده‌ای برای سن در نظر گرفته نمی‌شود اما خطرات احتمالی و عوارض مربوط به THA در افراد مسن متفاوت خواهد بود. در ادامه ویژگی‌های جراحی THA در افراد 90-80 سال و بیش از 90 سال توضیح داده شده است.

عمل THA در افراد 90-80 سال

امروزه سن جوامع رو به رشد است. جمعیت اعظمی از جامعه افراد مسن، بالای 80 و حتی بیش از 90 سال سن دارند. رشد جمعیت مسن این سؤال را بر می‌انگیزد که آیا جراحی THA برای این گروه مناسب است؟ مطالعات وسیعی در ایالات متحده، به بررسی نتایج THA در افرادی که در دهه 80 از سن خود هستند انجام شده است. نتیجه جراحی در بسیاری از این بیماران مطلوب بوده است ، به صورت تصادفی 100 بیمار پس از عمل THA انتخاب شدند. متوسط سن گروه مورد بررسی 2/85 سال می‌باشد. مشکل اصلی در این گروه بروز یک مورد عفونت بلافاصله بعد از جراحی بود. پایین بودن احتمال بروز مشکلات پس از جراحی در این گروه در مقایسه با دیگر گروه‌های سنی بسیار امیدوار کننده است. در مطالعه‌ای دیگر کِردِر به بررسی انجام THA در افراد 90-80 سال پرداخته و نتایج بدست آمده را با‌ THA در افراد 79-65 سال مقایسه کرده است. نتایج حاصل از این مطالعه ریسک بالاتر مرگ و میر و بروز مشکلات جدی را پس از عمل برای گروه مسن‌تر مطرح می‌کند. اگر چه این مشکلات به ندرت بروز می‌کند اما محققان بیان کرده‌اند که THA باید با درک درستی از ریسک‌‌های جراحی برای افراد بالای 80 سال انجام پذیرد. احتمال انجام جراحی THA اصلاحی با افزایش سن بیمار و تعداد جراحی‌های THA، بیشتر می‌شود. معمولاً جراحی اصلاحی THA نسبت به جراحی اولیه برای بیمار اضطراب‌آورتر می‌باشد. مطالعات انجام گرفته نشان داده است که جراحی اصلاحی THA با مشکلات احتمالی بیشتر، زمان جراحی طولانی‌تر و خونریزی بیشتر همراه است ، 53 بیمار تحت عمل جراحی اصلاحی با حداقل سن 80 سال، مورد بررسی قرار گرفتند. در این گروه، 27 مورد (51%) دچار مشکلات جدی پس از حدود 4 ساعت بعد از جراحی شدند. 3 بیمار (6%) پس از جراحی فوت شده و در کل 15 نفر فوت کردند. این مطالعه قابل تأمل است چرا که داده‌ها بسیار شک برانگیزند! وقتی بیماران طبق دسته‌بندی وضعیت فیزیکی تعریف شده در جامعه بیهوشی آمریکا (ASA) تقسیم‌بندی می‌شوند، مشاهده می‌گردد که مشکلات عمده و جدی تنها در بیمارانی رخ می‌دهد که ریسک بالایی برای جراحی دارند. بیماران با ریسک بالا در دسته سوم ASA قرار می‌گیرند و افرادی هستند که دارای بیماری‌های سیستماتیک می‌باشند. با توجه به دسته‌بندی ASA، احتمال رویارویی با مشکلی جدی برای بیماران سالم در دسته ASA1 و ASA2 که بیش از 80 سال سن دارند و تحت عمل اصلاحی THA قرار می‌گیرند، بسیار کم است در حالی که بیماران ASA3 در سن مشابه و تحت عمل اصلاحی THA احتمال بیشتری برای بروز مشکلات جدی دارند.

عمل THA در افراد بیش از 90 سال

نتایج مربوط به جراحی افراد بالای 90 سال موضوعی چالش برانگیز‌ است. به طور کلی، در هر عمل جراحی نرخ مرگ و میر با افزایش سن بیشتر می‌شود. بنابراین ممکن است بیمار در سنی باشد که ریسک انجام جراحی بیش از مزایای آن شود. بِرِند و همکارانش مروری بر 100 مورد جراحی آرتروپلاستی (45 مورد جراحی TKA و 56 مورد جراحی THA) داشته‌اند که 83 مورد از آن‌ها بیش از 89 سال سن داشتند. از 56 مورد THA، 41 مورد جراحی اولیه و 15 مورد جراحی اصلاحی بوده است. تشخیص در موارد جراحی اولیه به صورت آرتروز استخوانی در 34 مورد، نکروز استخوانی در 4 مورد و شکستگی گردن فمور در 3 مورد بود. همچنین تشخیص در موارد جراحی اصلاحی به صورت 13 مورد شُل شدن ایمپلنت، 1 مورد عفونت و 1 مورد جابجایی مفصل بوده است. مشکلات بعد از جراحی در 14% بیماران رخ داده است که 4 مورد آن مربوط به بیماران THA می‌باشد. این مشکلات عبارتند از 1 مورد جابجایی مفصل، 1 مورد جابجایی مجدد، 1 مورد آمبولی چربی و 1 مورد شکستگی اطراف ایمپلنت به هراه عفونت سطحی. تمامی بیماران نیز گیجی پس از عمل را تجربه کردند که می‌تواند در اثر آنمیا، نارکوتیک‌ها، هیپوکسیا و بیهوشی عمومی باشد. محققین بر اساس مطالعه انجام شده نتیجه گرفته‌اند که THA در کاهش درد و بهبود کارایی در مسن‌ترین بیماران نیز با ریسک قابل قبولی موفقیت‌آمیز است. آن‌ها مطرح کرده‌اند که مراقبت‌های قبل از جراحی می‌تواند در کاهش ریسک‌های جراحی مؤثر باشد.

نتیجه‌گیری

آرتروپلاستی کامل مفصل هیپ یک جراحی موفق بوده است که در تعداد بسیاری از بیماران مسن انجام می‌شود. با وجود اینکه نتایج عمل THA در بیماران مسن شبیه به دیگر گروه‌های سنی نیست اما در جهت کاهش درد و بازتوانی بیمار بسیار مؤثر است. سن به تنهایی نمی‌تواند به عنوان یک محدودیت برای انجام THA مطرح گردد اما برای ارزیابی ریسک‌های قبل از عمل باید در افراد مسن مانند دیگر گروه‌های سنی، مجموعه‌ای از شرایط در نظر گرفته شود. تصمیم‌گیری در مورد انجام آرتروپلاستی و آگاهی از مزایایی که این جراحی می‌تواند برای شما داشته باشد نیازمند مشاوره با یک متخصص ارتوپدی مجرب در زمینه جراحی هیپ می‌باشد. دکتر طاهری اعظم فوق تخصص جراحی هیپ و لگن در این موارد شما را راهنمایی می‌کنند و راهکارهای مؤثر جهت درمان را در اختیار شما قرار می‌دهند.

منابع

1. Soderman P, Malchau H, Herberts P, “Outcome after total hip arthroplasty: part I: general health evaluation in relation to definition of failure in the Swedish national total hip arthroplasty register”, Acta Orthop Scand, vol. 71, pp. 354, 2000.
2. Wilcock G, “Economic aspects of the demand for total hip replacement in the elderly”, Age Ageing, vol. 8, pp. 32, 1978.
3. Crawford RW, Murray DW, “Total hip replacement: indications for surgery and risk factors for failure”, Ann Rheum Dis, vol. 56, pp. 455-457, 1997.
4. Sterlo JE, Rettrup A, Sandin R, “Prophylactic i.m. ephedrine in bupivicaine dpinal anesthesia”, Br J Anaesht, vol. 74, pp. 517, 1995.
5. Mahomed NN, Barrett JA, Katz JN, et al., “Rates and outcomes of primary and revision total hip replacement in the United States Medicare population”, J Bone Joint Surg Am, vol. 85, pp. 27-32, 2006.
6. Waddell JP, Morton J, Schemitsch EH, “The role of total hip replacement in intertrochanteric fractures of the femure”, Clin Orthop Relat Res, vol. 429, pp. 49-53, 2004.
7. Levy RN, Levy CM, Snyder J, et al., “Outcome and long-term results following total hip replacement in elderly patients”, Clin Orthop, vol. 316, pp. 25, 1995.
8. Kreder HJ, Berry GK, McMurty IA, et al., “Arthroplasty in the octogenarian: quantifying the risks”, J Arthroplasty, vol. 20, pp. 289-293, 2005.
9. Mahomed N, Katz J, “Revision total hip arthroplasty: indications and outcomes”, Arthritis Rheum, vol. 39, pp. 1939-1950, 1996.
10. Berend ME, Thong AE, Faris GW, et al., “Total joint arthroplasty in the extremely elderly: hip and knee arthroplasty after entering the 89th year of life”, J Arthroplasty, vol. 18, pp. 817-821, 2003.