خشکی مفصل؛ بیماری که میتواند شما را زمینگیر کند
به نقطه اتصال میان دو استخوان در هر نقطه از بدن، مفصل گفته میشود که وظیفه بافت غضروفی آن جلوگیری از برخورد دو استخوان بهطور مستقیم با یکدیگر است. معمولا زمانی که شما برای مدتی طولانی در یک نقطه ثابت مینشینید یا هنگامی که از خواب بیدار میشوید، با درد خشکی مفصل مواجه خواهید شد. بهطور کلی، این درد در بسیاری از موارد با حرکت دادن مفصل پس از زمان کوتاهی از بین میرود. اما این بیماری همیشه به همین سادگیها برطرف نمیشود و گاهی درد خشکی مفاصل به قدری زیاد خواهد شد که فرد نمیتواند بدن خود را حرکت دهد. اگر در زمان مناسب برای درمان این بیماری اقدام نکنید، با درد و مشکلات حرکتی مواجه میشوید. در این مطلب با دلایل بروز این بیماری و روشهای درمان آن آشنا میشویم.
خشکی مفصل چه علائمی دارد؟
خشکی مفصل میتواند در نقاط مختلفی از بدن ما از جمله دست، پا، ستون فقرات، شانه و زانو ایجاد شود. یکی از مهمترین علائم تشخیص این بیماری از بین رفتن انعطاف مفاصل و ناتوانی بیمار در خم و صاف کردن آنها است. اگر در هنگام نشستن و برخاستن از جای خود با درد و مشکلات حرکتی مواجه میشوید، احتمالا به بیماری خشکی مفاصل مبتلا شدهاید و باید هرچه زودتر برای درمان آن اقدام کنید.
از دیگر علائم خشک شدن مفاصل میتوان به صدا دادن مفاصل شما در هنگام حرکت و تورم و ملتهب شدن آنها اشاره کرد. پیشنهاد میشود که در صورت بروز مشکلات حرکتی و درد در مفاصل، در قدم اول برای معاینه به یک متخصص ارتوپدی باتجربه مراجعه کنید.
علل مختلف خشکی مفاصل
معمولا علائم بیماری خشکی مفصل به صورت تدریجی و با افزایش سن بیمار پدیدار میشوند. یکی از دلایل اصلی خشکی مفاصل کهولت سن و کاهش فعالیت بدنی در طول روز است. هر چه بدن شما در طول روز تحرک کمتری داشته باشد، شما بیشتر در معرض این بیماری قرار میگیرید. همچنین با افزایش سن، غضروف موجود در مفاصل به تدریج سفت میشود و بدن شما دیگر نمیتواند مانند ایام جوانی به صورت آزادانه حرکت کند. اما افزایش سن وکاهش تحرک تنها علت بروز این بیماری نیست. در ادامه به سایر عوامل موثر در بروز این مشکل مفصلی اشاره میکنیم.
روش خوابیدن
بسیاری از مشکلات مفصلی به خاطر شیوه نادرست خوابیدن افراد به وجود میآیند. اگر شما در حالتی بخوابید که گردن و ستون فقرات شما در یک راستا قرار نداشته باشند و فشار اضافی به مفاصل این قسمتها وارد کنید، مستعد ابتلا به خشکی مفصل هستید. به همین علت، متخصصان به افرادی که دچار مشکلات مفصلی هستند، پیشنهاد میکنند که از خوابیدن روی پهلوی خود خودداری کنند.
اضافه وزن بیمار
مفاصل افرادی که به اضافه وزن دچار هستند، تحت فشار بیشتری قرار دارند و در نتیجه سریعتر به خشکی مفاصل مبتلا میشوند. همچنین وجود چربی اضافه در بدن باعث آزاد شدن پروتئینهایی میشوند که میتوانند مفاصل را ملتهب کنند. بهطور کلی اضافه وزن برای سلامتی کل بدن و همچنین مفاصل و استخوانها بسیار مضر بوده و یکی از دلایل اصلی خشکی مفصل است.
بیماری آرتروز
آرتروز از آن دسته بیمارییهایی است که در بین تمامی افراد شایع بوده و بیشتر در مفاصلی مانند گردن، زانو و لگن ایجاد میشود. آرتروز باعث متورم شدن مفاصل و ایجاد درد در این نواحی میشود. در صورتی که در زمان مناسب برای درمان این بیماری اقدام نکنید، ممکن است کار شما به عمل جراحی بکشد. اما اگر در زمان مناسب برای درمان آرتروز اقدام کنید، میتوانید با مصرف دارو باعث کاهش تورم مفاصل شوید.
بورسیت؛ یکی از عوامل خشکی مفصل
در مفاصل ما کیسههای بسیار کوچکی به نام بورسا وجود دارند که درون آنها پر از مایع است. ملتهب شدن این کیسه باعث به وجود آمدن بورسیت میشود. بورسیت بیشتر در مفاصل بزرگ بدن مانند زانو، مچ پا، شانه و لگن ایجاد میشود. یکی از روشهای درمان این بیماری استراحت و کاهش فعالیتهای سنگینی است که باعث حرکت بیش از اندازه مفاصل میشوند.
بیماری لوپوس و فیبرومیالژیا
لوپوس یک بیماری خود ایمنی به شمار میآید که باعث حمله سیستم ایمنی بدن به بافتهایی مانند مفاصل و ماهیچهها و خشکی مفصل میشود. علائم بیماری لوپوس شباهت زیادی به سایر بیماریهای مفصلی دارد و تشخیص آن کار سادهای نیست. لوپوس از آن دسته بیماریهایی است که هنوز هیچ درمانی برای آنها پیدا نشده است و علائم آن با گذر زمان تشدید میشوند.
افرادی که به بیماری لوپوس مبتلا میشوند، معمولا در ادامه به بیماری دیگری به نام فیبرومیالژیا نیز دچار میشوند که خشکی مفصل یکی از علائم این بیماری است. فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن به شمار میرود که تمام بدن فرد را درگیر میکند.
روشهای درمان بیماری خشکی مفصل
توجه داشته باشید که قبل از شروع روند درمان، ابتدا باید علت اصلی بروز خشکی مفصل مشخص شود. به همین علت، شما باید در گام اول به یک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا علت بیماری شما تشخیص داده شود. سپس میتوانید با استفاده از یک روش درمانی مناسب مشکل مفصلی خود را برطرف کنید. در ادامه به معرفی برخی از رایجترین روشهای درمان خشکی مفاصل میپردازیم.
ورزش و فیزیوتراپی
همانطور که اشاره کردیم، یکی از دلایل اصلی خشکی مفصل نداشتن تحرک کافی و اضافه وزن است. ورزش کردن میتواند بسیاری از مشکلات مفصلی شما را برطرف کند. برای شروع میتوانید به صورت روزانه به پیادهروی بروید و به تدریج فعالیت خود را بیشتر کنید. ورزش کردن باعث تقویت مفاصل و استخوانها و همچنین کاهش وزن شما میشود. اگر پیادهروی باعث افزایش درد در مفاصل شما شد، حتما باید به پزشک خود مراجعه کرده و با او مشورت کنید. در صورت تشخیص پزشک، شما میتوانید به جلسات فیزیوتراپی بروید و به فرایند درمان خود سرعت ببخشید. فیزیوتراپی میتواند به کاهش خشکی مفصل کمک کند.
استفاده از داروهای مسکن و استروئید
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا NSAID از پرکاربردترین داروهای مسکن برای کاهش درد و التهاب مفاصل به شمار میروند. معمولا برای کاهش التهاب و تسکین درد مفاصل از ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپیرین استفاده میشود. البته توجه کنید که اگر بیماری پیشرفت زیادی کرده باشد، امکان درمان آن با داروهای مسکن وجود ندارد.
در مواردی التهاب و تورم باعث ایجاد خشکی مفصل شوند، میتوانید با تجویز متخصص ارتوپدی خود از استروئیدها استفاده کنید. معمولا برای کاهش التهاب مفاصل بیمارانی که به آرتروز مبتلا هستند از کورتیکو استروئیدها استفاده میکنند.
استفاده از کمپرس یخ و گرما درمانی
اگر دچار خشکی مفصل شدهاید، گرما درمانی میتواند باعث افزایش گردش خون در مفصل مورد نظر شده و در نتیجه سفتی آن را کاهش دهد. میتوانید از حمام آب گرم یا پدهای حرارتی مرطوب برای گرم کردن مفاصل و افزایش قابلیت حرکتی آنها استفاده کنید. اگر مفاصل شما دچار تورم و التهاب شده باشند، میتوانید از یک کمپرس یخ برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید. این روش درمانی کمی زمانبر است و شما باید در هر روز طی چند مرحله کمپرس یخ را به مدت 20 دقیقه روی مفصل مورد نظر قرار دهید.
جراحی؛ آخرین راه حل برای درمان خشکی مفصل
معمولا شما میتوانید با تغییر سبک زندگی و مصرف داروهای مشخص مشکلات مربوط به مفاصل را مدیریت کنید. اما در صورتی که این بیماری به مرحله بسیار پیشرفتهای رسیده باشد و نتوان آن را با روشهای ذکرشده درمان کرد، باید به سراغ گزینه جراحی بروید. در برخی از این موارد شما ناچار به تعویض مفصل مورد نظر خواهید بود. پس بهتر است برای انجام جراحی روی مفاصل خود به دنبال یک متخصص ارتوپدی معتبر و باتجربه باشید.
خدمات جراحی دکتر طاهری اعظم برای درمان خشکی مفصل
دکتر افشین طاهری اعظم یکی از برجستهترین متخصصان ارتوپدی کشور است که به عنوان پدر علم جراحی لگن در ایران شناخته میشود. اگر شما نیز قصد درمان مشکلات مفصلی خود مانند آرتروز و خشکی مفصل از طریق انجام عمل جراحی را دارید، میتوانید از خدمات دکتر طاهری اعظم در حوزه تعویض مفاصل استفاده کنید. برای دریافت مشاوره میتوانید با شمارههای درجشده در وبسایت ما تماس بگیرید.