استئوسارکوما، یکی از شایع ترین نوع تومورهای استخوانی در کودکان و نوجوانان است. این نوع سرطان اغلب در مرحله متافاز از چرخه سلولی استخوان های دراز اتفاق می افتد. تنها 50 تا 60 درصد بیمارانی که دچار بیماری استئوسارکوما می شوند، قادر به ادامه زندگی به مدت 5 سال بدون احساس ناراحتی هستند. باوجود پیشرفت هایی که در استراتژی های درمانی بیماری استئوسارکوما ایجاد شده است، بیشتر بیماران مبتلا به استئوسارکوما، به خاطر متاستاز یا بازگشت دوباره بیماری، از درمان خود ناراضی هستند. انواع تومورهای استئوسارکوما، از لحاظ شدت بیماری طیف وسیعی دارند. تومورهای استئوسارکوما با درجه خفیف، تنها با یک جراحی درمان می شوند؛ اما انواع شدید آن، نیاز به درمان های متعدد و با تهاجم بالا برای درمان دارند.
استفاده از بیومارکر برای تشخیص زودهنگام استئوسارکوما
مولکول های کوچک microRNA (miRNA)، RNA هایی با طول حدود 22 نوکلئوتید هستند که در غیرفعال کردن مولکول RNA و تنظیم بیان ژن ها در سطح بعد از رونویسی نقش دارند. پژوهش ها نشان می دهد مولکول های تنظیم کننده miRNA، در فرایندهای بیولوژیکی مختلفی از جمله تقسیم، تمایز و آپوپتوز سلول ها حضور دارند. یکی از ابزارهای تشخیص پیشرفت و متاستاز تومورهای انسانی، مولکول های کوچک miRNA هستند. در واقع سرطان، در اثر اختلال در تنظیم تولید miRNAها ایجاد می شود. از این رو، این مولکول ها به عنوان مارکرهای تشخیصی و حتی به عنوان Target برای تکنیک های درمانی سرطان مطرح هستند. به خاطر نقش مولکول های کوچک miRNA در ایجاد تومور، این مولکول ها دیدگاه جدیدی برای مطالعه مکانیسم مولکولی ایجاد سرطان، ایجاد کرده اند. انواع مختلفی از مولکول های miRNA، در مراحل آغاز و پیشرفت سرطان استئوسارکوما شرکت می کنند. دکتر افشین طاهری اعظم-جراح هیپ و لگن به موضوع بیومارکرهای miRNA برای تشخیص زود هنگام انواع تومورهای استخوانی علاقه مند هستند و پژوهش های متعددی در این زمینه انجام داده اند: بیومارکرهای miR-133a و miR-539 miR-539 با مهار کردن بیان ژن MITF، از تقسیم سلولی پیشگیری می کند. مشخص شده است که در رده سلولی استئوسارکوما، miR-539 کمتر از حد طبیعی بیان می شود. miR-133a نیز یک تنظیم کننده در فرایند تشکیل استخوان (osteogenesis) است. miR-133a در مهار بیان RunX2 و تمایز استئوبلاست ها فعالیت می کند. در مطالعه ای که توسط دکتر طاهری اعظم و همکاران وی انجام شد، نقش کلیدی miR-133a و miR-539 در مرحله آغاز و پیشرفت استئوسارکوما ثابت شد. miR-26a و miR-27a، انواع دیگر بیومارکرها در یک مطالعه دیگر، بیان miR-26a و miR-27a در بافت های استئوسارکوما اندازه گیری و با سطح بیان این مولکول ها در بافت های استخوانی غیرسرطانی مقایسه شد. نتایج نشان داد بیان این مولکول ها با پیشرفت تومورهای بدخیم استئوسارکوما ارتباط دارد. می توان گفت مارکرهای miR-26a و miR-27a در سلول های سرطانی، در سطح پایین تری نسبت به سلول های طبیعی بیان می شوند.
منابع
http://sarcomahelp.org/osteosarcoma.html