دلایل درد لگن در بارداری چیست؟ | درمان لگن درد در بارداری

​لگن درد در بارداری از رایج‌ترین عارضه‌هایی است که ممکن است زنان باردار آن را تجربه کنند. نکته قابل‌توجه این است که این عارضه به‌طور معمول در اواخر بارداری (سه ماهه سوم) رخ می‌‌دهد. دلیل بروز این عارضه، آماده شدن بدن مادر برای زایمان می‌‌باشد. این درد بیشتر در پهلوها حس می‌‌شود؛ جایی که نوزاد در رحم قرار دارد. طی تحقیقات انجام‌شده تقریبا یک سوم از زنان باردار دچار درد مفصل لگن می‌‌شوند. در این مطلب؛ با دلایل بروز لگن درد در بارداری و دلایل اصلی بروز این عارضه و راهکارهای تسکین درد آشنا می‌‌شویم.

دلایل اصلی بروز لگن درد در بارداری

در طی بارداری، بدن مادر هورمون‌هایی را آزاد می‌‌کند که باعث می‌‌شوند بافت‌های همبند حالتی نرم پیدا کنند. بنابراین، مفاصل و رباط‌های متصل به استخوان‌های لگن نیز شروع به نرم شدن می‌کنند. در واقع با منعطف شدن استخوان‌های این ناحیه از بدن، نوزاد می‌‌تواند در زمان زایمان در رحم جابجا شود. یکی از دلایل لگن درد در بارداری و دلایل اصلی بروز این عارضه ناشی از سنگین شدن رحم است.

در ادامه سایر دلایل بروز لگن درد را بررسی می‌‌کنیم:

• افزایش فشار بر اعصاب سیاتیک: دو عصب سیاتیک در بدن، از پایین کمر تا مچ پاها امتداد دارند. با سنگین شدن رحم مادر، فشار وارده بر اعصاب سیاتیک نیز افزایش پیدا می‌‌کند. به‌این‌ترتیب، مادر در ناحیه کفل‌ها، لگن و ران دچار درد، سوزش یا بی‌حسی می‌‌شود و به این عارضه اصطلاحا سیاتیک گفته می‌‌شود. با نزدیک شدن به موعد زایمان، نوزاد نیز وضعیت قرارگیری خود را تغییر می‌‌دهد و لگن درد در مادر کم می‌‌شود. با وجود اینکه بروز درد سیاتیک و لگن درد در بارداری طبیعی است، اما بهتر باید این موضوع را با یک پزشک متخصص در میان بگذارید.
• درد رباط گرد: یکی دیگر از دلایل بروز لگن درد در دوران بارداری - به‌خصوص در سه ماهه دوم – درد رباط گرد است. در این مورد، درد لگن با تغییر وضعیت یا حرکت سریع تشدید می‌‌شود

چه عواملی باعث تشدید لگن درد در دوران بارداری می‌‌شوند؟

عوامل تشدیدکننده لگن درد در بارداری در هر یک از دوره‌های بارداری می‌‌تواند متفاوت باشد. هرچند اغلب زنان ممکن است درد در این ناحیه را در دوره‌ای مشخص از بارداری احساس کنند؛ اما در برخی از افراد در هفته‌های اول یا در تمام دوران بارداری دچار لگن درد می‌‌شوند. در ادامه عوامل تشدید درد در این ناحیه را شرح می‌‌دهیم.

وضعیت خوابیدن
خوابیدن به پهلو می‌‌تواند فشار روی مفاصل را افزایش دهد و درنتیجه باعث بروز لگن درد در دوران بارداری شود. در واقع با رشد جنین، مادران نمی‌توانند به پشت یا جلو بخوابند و مجبورند به پهلو بخوابند. چنانچه با خوابیدن به پهلو در لگن خود احساس درد می‌‌کنید، بهتر است بین زانوهای خود بالش بگذارید.

آزاد شدن هورمون ریلاکسین
هورمون‌های بارداری مانند ریلاکسین، ممکن است از عوامل بروز لگن درد در بارداری در برخی از مادران باشند. این هورمون‌ها گاهی بافت‌های همبند را نرم می‌‌کنند. در نتیجه مفاصل و رباط‌های موجود بین استخوان‌های لگن نیز چنین حالتی پیدا می‌‌کنند. این تغییر حالت برای رشد جنین و زایمان فرزند ضروری است؛ اما باعث بروز درد می‌‌شود.

پوکی استخوان مفصل ران
پوکی استخوان در مفصل ران به‌طور معمول در سه ماهه سوم بارداری یا هفته‌های اول زایمان رخ می‌‌دهد. درصورتی‌که این عارضه به مدت طولانی ادامه داشته باشد و درمانی روی آن صورت نگیرد، ممکن است شکستگی سر استخوان ران را به دنبال داشته باشد.

استئونکروز سر استخوان ران
یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده لگن درد عارضه استئونکروز است. این عارضه به دلیل بروز اختلال در جریان خون در سر استخوان ران رخ می‌‌دهد. از جمله دلایل بروز استئونکروز می‌‌توان به سالخوردگی، سطح کورتیزول، سطح بالای پروژسترون و استروژن و بزرگ شدن شکم مادر اشاره کرد. استئونکروز اغلب در سه ماهه سوم بارداری یا هفته‌های اول بعد از زایمان بروز پیدا می‌‌کند. گاهی استخوان‌های ران در هر دو طرف ممکن است دچار این عارضه شوند.

پارگی لابراتال استابولوم
پارگی لابراتال استابولوم نوعی عارضه است که آسیب به بافت‌های غضروفی لگن را به دنبال دارد. این پارگی ممکن است باعث ایجاد درد در مفصل لگن شود که به‌طور معمول در زمان حرکت کردن احساس می‌‌شود. زنان باردار ممکن است به دلیل آزاد شدن هورمون‌های بارداری به این عارضه دچار شوند.

سندروم Cauda Equina
سندرم Cauda Equina به دلیل فشرده شدن و آسیب به برخی از اعصاب تحت عنوان Cauda Equina رخ می‌‌دهد. این سندرم ممکن است در برخی از زنان باردار باعث بروز لگن درد و کمردرد شود. سندرم Cauda Equina یک مورد اورژانسی است؛ چراکه می‌‌تواند سبب بی‌اختیار روده و ادرار شود. این سندروم یکی از عوامل نادر بروز درد در لگن است که در هر 10 هزار نفر در یک نفر رخ می‌‌دهد. لازم به ذکر است که بیشتر عوامل تشدیدکننده درد لگن در زنان باردار کاملا طبیعی است اما گاهی نیاز هست جهت شناسایی دقیق این عوامل زیر نظر یک پزشک متخصص اقدامات مراقبتی را انجام دهید.

چگونه می‌توان از درد لگن در طول بارداری جلوگیری کرد؟

بهتر است برای آشنایی با راه‌های مناسب برای کاهش درد لگن با پزشک مشورت کنید. اما در اینجا برخی از نکات کلیدی که برای رهایی از درد لگن به شما کمک می‌کنند را آورده ایم:

• از ایستادن به مدت طولانی بپرهیزید
• از بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید
• ورزش منظم داشته باشید. ولی برای آشنایی با حرکات ورزشی مناسب در طول بارداری حتما با پزشک مشورت کنید
• دوش آب گرم بگیرید
• وضعیت بدنی صحیح را تمرین کنید
• شب‌ها به پهلو بخوابید درحالی‌که زانوهای خود را خم کرده و یک بالش بین پاها قرار داده‌اید
• روی ناحیه دردناک یک کیسه آب گرم قرار دهید
• تمرینات ورزشی کگل را انجام دهید
• از شکم بند بارداری استفاده کنید

ممکن است پزشک برای کاهش درد لگن و کشاله ران در دوران بارداری، قرص‌های مسکن، فیزیوتراپی یا تمرینات ورزشی خاصی تجویز کند. درد لگن یکی از تجربیات آزار دهنده در طول بارداری است. اما باید بدانید که این درد، بخش طبیعی و جدایی ناپذیر بارداری است.

لگن درد در بارداری از چه زمان آغاز می‌‌شود؟

اینکه درد لگن و شکم در طول بارداری، دقیقا از چه زمانی شروع می‌‌شود، نمی‌توان مشخص کرد. چراکه این درد هم در اوایل بارداری و هم در اواخر آن در زنان باردار رخ می‌‌دهد. اما در هریک از دوره‌ها دلیل بروز درد می‌‌تواند متفاوت باشد. در ادامه این موضوع را به‌صورت جزئی‌تر بررسی می‌‌کنیم:

• درد لگن در بارداری در ماه های اول: در این دوره از بارداری، رحم هنوز چندان سنگین نشده است. اما برخی از تغییرات هورمونی می‌‌تواند باعث انعطاف‌پذیری مفاصل و گرفتگی رحم شود و در نتیجه درد لگن را به دنبال دارد.
• علت درد لگن در ماه چهارم . پنجم بارداری: در این دوره سنگینی وزن بدن مادر افزایش پیدا می‌‌کند و دلیل اصلی بروز درد نیز همین موضوع است.
• در ماه‌های پایانی: در این ماه‌ها، لگن درد در زنان بسیار شدت می‌‌گیرد؛ به دلیل اینکه مفاصل لگن حالتی نرم دارند. علاوه بر این، با رشد جنین و بزرگ شدن شکم، فشار زیادی به کمر وارد می‌‌شود.

درمان لگن درد در بارداری

معمولا از ماه پنجم بارداری درد لگن و ناراحتی‌های ناشی از آن در مادران آغاز می‌شود. اگر باردار هستید و با درد لگن و کمر روبرو شده‌اید، بدانید این امر کاملا طبیعی است. در این مطلب تلاش کرده‌ایم عواملی که سبب درد لگن در دوران بارداری می‌شوند را شناسایی کنیم. در ادامه نیز راه حل‌هایی برای جلوگیری از درد لگن و رهایی از آن معرفی شده‌اند.

نحوه نشستن در بارداری برای پیشگیری از لگن درد

وضعیت صحیح هنگام نشستن در زمان بارداری می‌‌تواند از بروز بسیاری از دردهای لگن و کمر پیشگیری کند. برای مثال در مواقعی که روی صندلی می‌‌نشینید، باید توجه کنید که نشستن طولانی و لم دادن روی صندلی که تشک نرم دارد، می‌‌تواند لگن درد را تشدید کند. به همین دلیل باید از صندلی استفاده کنید که تشک سفتی داشته باشد تا کمر شما را صاف نگه دارد. همچنین، بهتر است از یک زیرپایی استفاده کنید و پاهای خود را به هم نزدیک کنید تا فشار کم‌تری روی مفصل و عضلات لگن وارد شود.

برخی از راهکارها برای تسکین لگن درد در بارداری

برای تسکین درد لگن می‌‌توان از برخی از راهکارها استفاده کرد. اما باید توجه داشته باشید که در صورت بروز این عارضه، برای حصول اطمینان از جدی نبودن مشکل، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

در ادامه راهکارهای تسکین درد لگن را آورده‌ایم:

• استفاده از کمپرس یا دوش آب گرم: دوش آب گرم یا استفاده از کمپرس، باعث بهبود جریان خون می‌‌شود و درنتیجه سفتی مفاصل را کاهش می‌‌دهد.
• ماساژ بدن: چنانچه کشیدگی رباط‌ها و مفاصل باعث بروز لگن درد در دوران بارداری باشند، ماساژ بدن می‌‌تواند تا حدی درد شما را تسکین دهد. البته به دلیل حساسیت‌هایی که در این رابطه وجود دارد باید ماساژ توسط افراد متخصص انجام شود تا مشکلی برای سلامتی مادر و جنین پیش نیاید.
• بلند کردن پاها: گاهی به دلیل نشستن طولانی‌مدت ممکن است فشار زیادی روی لگن، کمر و مفاصل ران وارد شود. ازاین‌رو، یکی از راه‌ها برای تسکین لگن درد این است که پاهای خود را از سطح زمین بلند کنید تا زانو و مفاصل ران هم‌راستا شوند.
• انجام تمرینات ورزشی و یوگا: یکی از توصیه‌های مهم پزشکان متخصص به زنان باردار این است که جهت تسکین درد لگن در دوران بارداری، به انجام تمرینات ورزشی و یوگا بپردازند. این تمرینات می‌‌تواند ماهیچه‌های بدن را نیز تقویت کند.
• استفاده از کمربندها و بالشت‌های مخصوص: برخی از بالشت‌ها و کمربندهای مخصوص دوران بارداری وجود دارند که زنان باردار با استفاده از آن‌ها می‌‌توانند در زمان خواب در وضعیت مناسبی قرار بگیرند و درد کمتری را در ناحیه لگن احساس کنند.

با خدمات کلینیک دکتر طاهری اعظم؛ درد لگن خود را درمان کنید

در دوران بارداری انقباض و فشار به لگن می‌‌تواند تا حدودی طبیعی باشد. اما زنان باردار برای حفظ سلامتی خود و جنین در صورت بروز درد شدید در این ناحیه از بدن، باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. از جمله مهم‌ترین دلایل بروز لگن درد در زمان بارداری می‌‌توان به فشار به اعصاب سیاتیک و درد رباط گرد اشاره کرد. البته با استفاده از برخی راهکارهای ساده می‌‌توان تا حدی از بروز درد لگن جلوگیری کرد که دوش آب گرم، ماساژ بدن، انجام تمرینات ورزشی و یوگا مهم‌ترین آن‌ها هستند. شما می‌‌توانید برای درمان درد لگن در دوران بارداری به وب‌سایت دکتر طاهری اعظم مراجعه کنید. در فرایند درمان در کلینیک دکتر طاهری اعظم از جدیدترین متدها و تجهیزات پزشکی دنیا جهت درمان عارضه‌های لگن و زانو استفاده می‌‌شود.