جراحی جایگزینی مفصل هیپ، درمان اصلی در موارد حاد آرتوروز مفصل ران است. طی این جراحی کاسه مفصل و سر گرد استخوان ران با یک ایمپلنت مصنوعی جایگزین میشود که عمدتا از جنس فلز و پلاستیک است. بعد از جراحی مفصل ران، معمولا بیماران در اندازه پاها نسبت به یکدیگر احساس اختلاف دارند.
علت احساس اختلاف در اندازه پاها پس از کاشت مفصل مصنوعی ران چیست؟
اندازه ایمپلنت و اینکه ایمپلنت مفصل مصنوعی چگونه در محل جاسازی شده باشد، میتواند تعیین کننده طول پا پس از جراحی باشد. در صورتی که مفصل هیپ شرایط ناپایداری داشته باشد، جراح ممکن است حین جراحی تصمیم به استفاده از ایمپلنت بزرگتر یا درازتر بگیرد. در نتیجه طول استخوان ران در این حالت افزایش مییابد. اگرچه در حالت ایدهآل جراحان تمایل دارند که اندازه پاها پس از جراحی با هم برابر باشد، اما این نتیجه در پایان تمام جراحیهای کاشت مفصل مصنوعی ممکن است بدست نیاید. به منظور پیشگیری از اختلاف اندازه پاها پس از جراحی کاشت مفصل مصنوعی ران، جراح از روی تصویر اشعه ایکس مفصل هیپ الگوبرداری کرده و آن را با شماتیک ایمپلنت جدید تطبیق میدهد. با این روش جراح میتواند اندازه مناسب ایمپلنت را تخمین زده و میزان بافت استخوانی که باید حین جراحی برداشته شود را تعیین کند. امروزه بسیاری از متخصصان از سیستمهای کامپیوتری برای تخمین جایگاه و اندازه ایمپلنت مفصل ران استفاده میکنند. اگر پاها با هم یک اندازه نباشند، این میتواند باعث احساس درد نسبتا شدید و خستگی عضلات شود. اگر این اختلاف طول دو پا در حد چند سانتی متر باشد، اعصاب پا در محل کشیده شده، که این میتواند منجر به بیحسی یا درد در ناحیه مفصل شود. نکته جالب توجه این است که بسیاری از افراد مبتلا به آرتوروز حاد مفصل هیپ، نیز در تمام طول عمر خود دچار اختلاف اندازه پا میشوند. لذا در این افراد خیلی جای تعجب وجود ندارد که از قبل از جراحی، اختلاف در اندازه پاها ناشی از فرسایش غضروف و استخوان وجود داشته باشد. این اختلاف اندازه معمولا حین جراحی کاشت ایمپلنت مفصل ران توسط جراح اصلاح میشود.
کاشت مفصل مصنوعی ران در چه افرادی قابل انجام است؟
تصمیم اینکه آیا فرد گزینه مناسبی برای تعویض مفصل هست یا خیر چیزی است که باید با مشورت خانواده و پزشکان قبلی و فعلی گرفته شود. بطور کلی هیچ محدودیت سنی یا وزنی برای انجام این عمل جراحی وجود ندارد. تصمیم برای انجام جراحی معمولا به میزان درد فرد و ناتوانی وی در زندگی روزمره بستگی دارد و نه سن. اکثر افرادی که چنین جراحی را انجام دادهاند در بازه 50- الی 80 سالگی قرار دارند. برای گرفتن تصمیم برای انجام جراحی جایگزینی مفصل ران لازم است بیمار نسبت به نتایج جراحی انتظارات منطقی یا واقعی داشته باشد. در اکثر افراد پس از عمل، درد ناحیه مفصل هیپ بطور چشمگیری کاهش یافته و توانایی فرد برای انجام فعالیتهای روزانه بمراتب افزایش مییابد. در اثر فعالیتهای روزانه در محل سر استخوان ران و مفصل سایش رخ میدهد، افزایش این روند میتواند حتی باعث پس زده شده مفصل مصنوعی و درد در ناحیه شود. لذا بسیاری از جراحان پس از جراحی توصیه به پرهیز از ورزشهای پر خطر مانند دویدن، آهسته دویدن و پریدن میکنند. در حالی که سایر ورزشها مانند راه رفتن آهسته، شنا، گلف، رانندگی و دوچرخه سواری و حتی رقص مشکلی ایجاد نمیکنند.
اختلاف اندازه دو پا پس از جراحی مفصل ران چگونه برطرف میشود؟
درمان رایج برای اختلاف اندازه دوپا استفاده از کفشهای با ارتفاع متفاوت است. اما اگر اختلاف ارتفاع دو ران بیش از 2 سانتیمتر باشد، جراحان ممکن است در اندازه ایمپلنت تجدیدنظر کرده یا قسمتی از بافت استخوان را بر میدارند. بطور خلاصه، با توجه به قابلیت انتخاب سایز ایمپلنت میتوان ادعا داشت جراحی کاشت مفصل مصنوعی ران قابلیت تنظیم قد فرد را دارد. البته تغییر قد با این روش ممکن است همراه با مخاطراتی مانند اختلاف اندازه دوپا باشد. در مورد مفصل مصنوعی ران، اگر بافت های اطراف، پروتز مفصل را پس بزنند، باعث لق شدن مفصل و نیز ایجاد عفونت می شوند جهت دریافت اطلاعات در این باره اینجا کلیک فرمایید.