جراحی تعویض مفصل هیپ یکی از رایج‌ترین جراحی‌های مفاصل است. نتایج این جراحی بسیار موفقیت‌آمیز و بی‌خطر است، اما گاهی نیز ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. یکی از این مشکلات، لق شدن (Loosening) مفصل هیپ به مرور زمان است.
مشکلات پیش روی ایمپلنت‌های هیپ
مفصل‌های هیپ تعویض‌شده ممکن است به 4 دلیل زیر دچار مشکل شوند:
- لق شدن ایمپلنت در استخوان
- شکستگی یا فرسودگی ایملنت
- آسیب دیدن استخوان اطراف ایمپلنت
- ایجاد عفونت در ایمپلنت
از بین تمام این مشکلات، لق شدن مفصل هیپ تعویض‌شده به مرور زمان، از همه شایع‌تر است.
مفهوم لق شدن
زمانی که مفصل هیپ تعویض‌شده در بدن قرار می‌گیرد، با فرو رفتن در استخوان یا با سیمانی از مواد، در جای خود کاملاً فیت و محکم می‌شود. بنابراین ایمپلنت‌ها قادر نیستند از جای خود جابه‌جا شوند. وقتی ایمپلنت لق می‌شود، به این معنی است که در جای خود به‌آرامی تکان می‌خورد. این حالت باعث درد و ناکارآمدی مفصل هیپ تعویض شده می‌شود. لق شدن ممکن است در هر یک از دو بخش اصلی مفصل گوی و کاسه‌ای هیپ اتفاق بیفتد. لق شدن بخش ریشه (Stem) ایمپلنت هیپ در فمور (بخش بالایی و گوی‌مانند استخوان ران) باعث درد ران پا به‌خصوص هنگام راه رفتن می‌شود. این درد از ران به زانو می‌زند. لق شدن سر ایمپلنت (Acetabular Component) در استابولوم (بخش گود استخوان لگن) نیز باعث درد در کشاله ران هنگام بلند شدن شخص از زمین می‌شود.
عمر مفصل هیپ تعویض‌شده
عمر مفصل هیپ تعویض شده، اغلب بین 20 تا 25 سال است. گاهی اوقات عمر این مفاصل از این زمان فراتر هم می‌رود؛ گاهی نیز مفاصل خیلی زودتر از این زمان آسیب می‌بینند.
به‌ندرت اتفاق می‌افتد که بلافاصله بعد از جراحی تعویض مفصل، مفصل هیپ دچار مشکل شود. افرادی نیز هستند که بیش از 30 سال بدون هیچ مشکلی با مفصل هیپ تعویض‌شده زندگی می‌کنند.
نگرانی‌ها به‌خاطر چیست؟
بیماران و جراحان می‌دانند که جراحی تعویض مجدد مفصل هیپ از جراحی اول دشوارتر است، به همین‌خاطر دلشان نمی‌خواهند مفاصل لق شوند و جراحی تعویض مجدد به آن‌ها تحمیل شود. مسئله دیگری هم وجود دارد و آن این است که با هر جراحی تعویض مجدد، عمر مفصل تعویض‌شده کوتاه‌تر می‌شود. به همین خاطر جراحان سعی می‌کنند تا وقتی که ضروری نباشد از جراحی تعویض مجدد اجتناب کنند و تا جایی که امکان دارد آن را به تعویق بیندازند.
برخی عوامل خطر لق شدن ایمپلنت را بیشتر می‌کنند
لق شدن اغلب بین 5 تا 10 سال بعد از جراحی تعویض کامل مفصل هیپ اتفاق می‌افتد. تصاویر ایکس نیز می‌توانند این مشکل را نشان دهند. عواملی که خطر لق شدن مفصل هیپ تعویض‌شده را بیشتر می‌کنند شامل موارد زیر هستند:
- سن کمتر از 50 سال (چون این افراد خواه نا خواه فعالیت بیشتری از افراد مسن‌تردارند).
- وزن بیشتر از 80 کیلوگرم
- آسیب دیدن استخوان اطراف ایمپلنت
- فعالیت‌های فیزیکی (در هر سنی)
علاوه بر موارد فوق، در صورت ابتلای فرد به پوکی استخوان، یک ضربه آهسته به استخوان فمور که ریشه ایمپلنت را فرا گرفته است، می‌تواند باعث شکستگی آن شود.
منابع:
