نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن غضروف زیرین کشکک زانو نرم و تحلیل می‌رود. این عارضه می‌تواند منجر به درد مبهم در جلوی زانو، به‌ویژه هنگام بالا یا پایین رفتن از پله‌ها، نشستن طولانی‌مدت یا انجام فعالیت‌های ورزشی شود. عوامل متعددی مانند استفاده مفرط از زانو، آسیب‌های مستقیم یا ناهنجاری‌های ساختاری می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، شامل استراحت، فیزیوتراپی و در موارد شدید، جراحی، می‌تواند به بهبود علائم و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک کند.
هدف از درمان نرمی غضروف کشکک زانو کاهش فشار روی مفصل و کشکک زانو است. استراحت کردن، آتل‌بندی و کمپرس آب یخ اولین راه‌های درمانی در این زمینه به حساب می آیند. آسیب به غضروف کشکک زانو که بیشتر در دوندگان اتفاق می‌افتد معمولا با استراحت ترمیم می‌شود.
کندرومالاسی پاتلا
نرمی غضروف کشکک زانو، یا کندرومالاسی پاتلا، به وضعیتی اشاره دارد که در آن غضروف زیرین کشکک زانو نرم و تحلیل می‌رود. این عارضه می‌تواند منجر به درد در جلوی زانو، به‌ویژه هنگام بالا یا پایین رفتن از پله‌ها، نشستن طولانی‌مدت یا انجام فعالیت‌های ورزشی شود. عوامل متعددی مانند استفاده مفرط از زانو، آسیب‌های مستقیم یا ناهنجاری‌های ساختاری می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، شامل استراحت، فیزیوتراپی و در موارد شدید، جراحی، می‌تواند به بهبود علائم و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک کند.
این بیماری به اسم زانوی دوندگان نیز شایع است چرا که در ورزشکاران زیاد اتفاق می‌افتد.
روش های درمان نرمی کشکک زانو
نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا، عارضه‌ای است که با نرم‌شدن و تحلیل‌رفتن غضروف زیرین کشکک زانو همراه است. برای مدیریت این وضعیت، ابتدا روش‌های غیرجراحی مانند استراحت، استفاده از کمپرس سرد، مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و فیزیوتراپی توصیه می‌شوند.
فیزیوتراپی با تمرکز بر تقویت عضلات چهارسر ران و همسترینگ، به بهبود تعادل عضلانی و کاهش فشار بر کشکک زانو کمک می‌کند. در صورت عدم بهبود با این روش‌ها، گزینه‌های جراحی مانند آرتروسکوپی برای ترمیم یا صاف‌کردن سطح زیرین کشکک مورد بررسی قرار می‌گیرند.
انتخاب روش درمانی مناسب باید با مشورت پزشک متخصص و بر اساس شدت علائم و نیازهای فردی بیمار انجام شود.
فیزیوتراپی
- فیزیوتراپی روی تقویت عضلات چهار سر ران، همسترینگ، اداکتور و ابداکتور تمرکز می‌کند. به این ترتیب می‌تواند استحکام و تعادل در ماهیچه‌ها را بهبود بخشد. تقویت ماهیچه‌های اطراف زانو از بروز مشکلات در کشکک زانو جلوگیری می‌کند.
- ورزش‌هایی که به این افراد پیشنهاد می‌شود شامل شنا و دوچرخه ثابت است. هنگام انجام این تمرینات ورزشی، وزن فرد به زانو فشار وارد نمی‌کند. علاوه بر این ورزش‌هایی که با انقباض و انبساط عضلات اطراف کشکک زانو همراه است نیز به حفظ ماهیچه‌ها کمک می‌کند.
خود درمانی
- تغییر تمرینات ورزشی
- کاهش وزن در افرادی که اضافه وزن دارند
- استفاده از کفی کفش و دیگر ابزارهای حمایتی مخصوص
- بستن زانو با چسب‌های مخصوص (taping) برای حفظ هم ترازی در کشکک زانو و عضلات اطراف آن
- استفاده از کفش مناسب برای ورزش و دو
جراحی
گاهی اوقات باید برای آزمایش مفصل زانو و تعیین اینکه آیا زانو از محل خود خارج شده است یا خیر، جراحی آرتروسکوپی انجام شود. در این روش جراح با ایجاد یک برش کوچک، یک دوربین وارد مفصل زانو می‌کند. در صورت مشاهده آسیب جدی، عمل جراحی برای درمان آن انجام می‌شود. روش جراحی متداول در این موارد رهاسازی جانبی (Lateral release) است. در این عمل برای از بین بردن فشار روی مفصل زانو و حرکت بهتر آن، برخی از رباط‌ها بریده می‌شوند. روش‌های جراحی دیگر شامل صاف کردن پشت کشکک زانو، کاشت غضروف یا جابجایی ماهیچه ران است.
روش‌های دیگر برای درمان علائم نرمی غضروف کشکک زانو
- روی ناحیه آسیب دیده به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه، ۴ مرتبه در روز کمپرس یخ قرار دهید. دقت کنید که کمپرس یخ را مستقیما روی پوست نگذارید و آن را در حوله بپیچید.
- داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین برای رفع درد مناسب هستند.
- می‌توانید از داروهای مسکن موضعی مانند پمادها و مشمع‌های ضد درد که برای از بین بردن درد روی پوست مالیده می‌شوند استفاده کنید.
- قرص‌های مسکن به طور موقت به رفع درد کمک می‌کنند.
علائم نرمی غضروف کشکک زانو
یماران اغلب احساس ساییدگی یا تق‌تق در مفصل زانو هنگام خم و راست کردن آن دارند. این صداها به‌ویژه در حین بالا و پایین رفتن از پله‌ها، راه رفتن، دویدن یا برخاستن پس از نشستن‌های طولانی‌مدت بیشتر شنیده می‌شوند. در برخی موارد، تورم خفیف نیز ممکن است مشاهده شود. توجه به این علائم و مراجعه به موقع به پزشک متخصص می‌تواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.
در زیر لیستی از علائم شایع این بیماری آوره شده است:
- درد جلوی زانو: معمولاً هنگام بالا یا پایین رفتن از پله‌ها، دویدن، یا نشستن طولانی‌مدت بدتر می‌شود.
- حساسیت به لمس: ناحیه کشکک زانو ممکن است هنگام لمس یا فشار حساس و دردناک باشد.
- احساس ساییدگی یا صدای تق‌تق: هنگام خم و راست کردن زانو ممکن است صدای ساییدگی یا ترکیدن (کراکلینگ) احساس شود.
- تورم خفیف: در برخی موارد، تجمع مایع در مفصل زانو ممکن است باعث ورم خفیف شود.
- احساس بی‌ثباتی زانو: برخی از بیماران ممکن است احساس کنند زانوی آن‌ها در هنگام راه رفتن یا ورزش، ضعیف شده یا در حال خالی کردن است.
- خشکی مفصل: به‌ویژه پس از استراحت طولانی یا نشستن در یک حالت، ممکن است زانو سفت و خشک شود.
- افزایش درد با فعالیت: فعالیت‌های مکرر که باعث فشار به زانو می‌شوند، مانند دویدن یا زانو زدن، می‌توانند علائم را تشدید کنند.
چگونه با نرمی غضروف کشکک زانو مقابله کنیم؟
نرمی غضروف کشکک زانو می‌تواند باعث درد، سفتی و کاهش عملکرد زانو شود، اما با آگاهی از علائم، تشخیص زودهنگام و انتخاب روش درمانی مناسب، می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. اگرچه این مشکل معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد، آسیب یا ضعف عضلات اطراف زانو ایجاد می‌شود، اما خوشبختانه با اصلاح سبک زندگی، تمرینات تقویتی، فیزیوتراپی و در موارد خاص درمان‌های پزشکی می‌توان علائم آن را کنترل کرد.
اگر شما هم درد مداوم یا ناراحتی در زانو دارید، نادیده گرفتن آن ممکن است وضعیت را بدتر کند. بهتر است در اولین فرصت با یک متخصص ارتوپدی یا فیزیوتراپیست مشورت کنید تا بهترین راهکار برای مدیریت این مشکل را پیدا کنید. به یاد داشته باشید که مراقبت از زانوها، کلید حفظ تحرک و سلامت طولانی‌مدت مفاصل است!
