مفصل ران در حقیقت از نوع مفصل گوی و کاسه است. ناحیه کاسه و گوی بوسیله لایه نازکی از بافت غضروف پوشیده شده است. این بافت غضروفی امکان حرکت راحت در ناحیه مفصل را فراهم میکند. اگر این بافت غضروف دچار آسیب یا التهاب شود حرکت در ناحیه مفصل ران سخت و همراه با درد خواهد شد. آرتروز مفصل یکی از اصلیترین دلایل درد مفصل ران است. در صورتی که آرتروز به مرحله حاد برسد عمل جراحی تعویض مفصل ران یکی از گزینههای پیشنهادی برای درمان خواهد بود. عمل جراحی تعویض مفصل ران شامل مراحلی است که در ادامه بیان شده است:
خارج کردن سر استخوان ران و غضروف فرسوده از ناحیه مفصل:
اولین مرحله در عمل جراحی تعویض مفصل ران، خارج کردن استخوانهای آسیب دیده و بافت غضروف فرسوده است. مفصل ران شامل دو قسمت گوی و کاسه است. ناحیه گوی همان سر استخوان ران است و قسمت کاسه بخشی از استابولوم یا استخوان لگن است. برای تخلیه مفصل ران از بافتهای فرسوده ابتدا استخوان ران از ناحیه بالای برش داده شده تا سر گوی مانند آن از داخل مفصل خارج شود. سپس بافت غضروف داخل مفصل نیز تخلیه میشود. دسترسی به ناحیه مفصل ران به طریق مختلف میتواند صورت گیرد. بعضی متخصصان از ناحیه پشتی مفصل برای انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران اقدام میکنند در حالی که بعضی دیگر ممکن است از ناحیه جلویی مفصل ران اینکار را انجام دهند. بطور کلی جراحی از ناحیه جلویی ران یک روش رایجتر است چراکه سرعت ریکاوری پس از جراحی بیشتر بوده و بیمار میتواند کمی سریعتر بیمارستان را ترک کند.
خارج کردن ناحیه کاسه مانند مفصل ران:
پس از خارج کردن سر استخوان ران، ناحیه کاسه مانند مفصل در دسترس قرار میگیرد. برخلاف سر استخوان ران ناحیه کاسه مانند مفصل ران را نمیتوان با برش خارج کرد. در این مرحله از ابزاری خاص به نام reamer جهت تراشیدن و صاف کردن نواحی آسیب دیده کاسه مفصل استفاده میشود. این ابزار ضمن ایجاد سطح صاف و گرد در ناحیه کاسه مفصل ران، امکان کاشت ایمپلنت در این ناحیه را فراهم میکند.
کاشت جزء کاسه مانند ایمپلنت در استخوان لگن:
پس از صاف شدن و تراشیدن بخشهای آسیب دیده استخوان در ناحیه استابولوم یا همان کاسه مفصل، بخش کاسه مانند جدید در ناحیه استخوان لگن کاشته میشود. این بخش از ایمپلنت که در ناحیه کاسه مانند استخوان لگن کاشه میشود اصطلاحا جزء استابولوم نامیده میشود. برای اینکه جزء استابولوم در استخوان لگن فیکس شود، حین برش با reamer ناحیه کاسه کمی کوچکتر از ابعاد ایمپلنت تراشیده شده و در نهایت جزء استابولوم بصورت گوه مانند (یا بوسیله پیچ) در محل قرار میگیرد. قسمت خارجی ایمپلنت سطح زبری دارد تا امکان رشد استخوان در آن فراهم شود و ایمپلنت با گذشت زمان در جای خود تثبیت شود.
آماده سازی سر استخوان ران:
پس از کاشت جزء استابولوم، جزء دیگر ایمپلنت در قسمت برش خورده استخوان ران کاشته میشود. این قسمت که اصطلاحا ساقه ران نامیده میشود، دارای یک پایه است که در حفره میانی استخوان ران قرار میگیرد. برای ثابت نگه داشتن ساقه ران ممکن است از سیمان مخصوص استفاده شود. در مواردی که از سیمان استفاده نشود، ساقه ران اصطلاحا بوسیله فشار و بصورت گوه مانند در محل فیت میشود. سطح زبر خارجی ایمپلنت در ناحیه ساقه امکان رشد استخوان و فیکس شدن آن در محل با گذشت زمان را ممکن میکند.
کاشتن گوی در سر ساقه ران:
پس از تثبیت ساقه ران در استخوان ران، قسمت گوی مانند ایمپلنت که عمدتا از جنس فلز است بر روی ساقه ران نصب میشود. در طراحیهای جدید ایمپلنت مفصل ران تلاش میشود تا جاسازی گوی در سر ایمپلنت با کمترین خطا انجام شود. در نوع خاصی از ایمپلنتهای مفصل ران به جای کاشت گوی در ناحیه ساقه ران، خود ساقه ران دارای جزئی است که حین جراحی بوسیله تراش دادن به شکل گوی در میآید.
مرحله نهایی عمل جراحی تعویض مفصل ران:
پس از اینکه جزء استابولوم، ساقه ران و گوی در محل خود قرار گرفتند، سر استخوان ران مجددا در قسمت کاسه مانند لگن جاسازی میشود. بسیار مهم است که حین عمل جراحی تعویض مفصل ران، پایداری ایمپلنت کاشته شده در محل مورد ارزیابی قرار گیرد. اگر مفصل ران پس از جراحی پایدار نباشد، ممکن است از محل خود جابجا شده و عوارض جدی به همراه داشته باشد. برای اینکه بدانید بهترین جراح لگن و بهترین جراح ارتوپد باید چه ویژگی هایی داشته باشد روی جمله بهترین جراح ارتوپد ایران کلیک کنید.