ایمپلنت ها عوارض ناخواسته ای دارند
مواد به کار رفته در ایمپلنت مفصل ران، صرف نظر از نوع و جنسی که دارند، موجب ایجاد عوارضی می شوند. در رفتن ایمپلنت، ساییدگی مفصل و تخریب استخوان در اطراف مفصل مصنوعی (استئولیز) از مهم ترین عوارض ایجاد شده در اثر ایمپلنت ها هستند. هنگامی که بخش گوی مفصل در داخل کاسه مفصل حرکت می کند، سطح ایمپلنت دچار ساییدگی و ذرات دبری تولید می شوند. ذرات آزاد شده اطراف مفصل باقی می مانند و به مرور زمان استخوان اطراف ایمپلنت را نازک و سست می کنند. این اتفاق باعث لق شدن مفصل و تحمیل جراحی های دیگری به بیمار می شود. در گذشته تصور می شد استفاده از مفصل های فلزی از عوارض ناشی از ذرات دبری حاصل از ساییدگی ایمپلنت های پلاستیکی و پلی اتیلنی جلوگیری می کند. اما مشخص شد ذرات آزاد شده از ایمپلنت های فلزی نیز برای تعویض مفصل مشکل آفرین است؛ زیرا سطوح فلزی نیز مانند پلی اتیلن ذرات ریزی را ایجاد می کند. علاوه بر این، سطوح فلزی ممکن است زنگ بزنند و یون های فلزی آزاد کنند. ذرات فلزی وارد فضای اطراف ایمپلنت و همچنین جریان خون می شوند و عوارضی مانند درد، تورم، استئولیز و نیز مشکلاتی در قسمت های دیگر بدن ایجاد می کنند.
ساییدگی ایمپلنت و استئولیز
ایجاد استئولیز در اطراف پروتز یک بیماری خاموش و بدون علامت است. این مشکل زمانی آشکار می شود که از لحاظ ساختاری اشکالی ایجاد شود و یا بخش های مفصل از لحاظ مکانیکی لق شوند. در اثر ساییدگی ایمپلنت، ذرات میکرونی یا زیرمیکرونی به طور مداوم از اجزای آن آزاد می شوند. ذرات آزاد شده باعث واکنش های استئولیتیک، گرانولوماتوز و آبشار التهابی در ماکروفاژها، استئوبلاست ها و فیبروبلاست ها می شوند. این مشکلات پایداری و ثبات ایمپلنت را به خطر می اندازد. ضایعات ناشی از لق شدن و استئولیز ایمپلنت در تصاویر رادیوگرافی تشخیص داده می شود. این مشکلات باعث تحمیل جراحی تعویض مجدد به بسیاری از بیماران شده است. متأسفانه جراحی تعویض مجدد دشوارتر و پرهزینه تر از جراحی اولیه هستند و میزان موفقیت آن ها به نسبت پایین تر است.
پاسخ بیولوژیکی استئوبلاست ها
تمام انواع ایمپلنت ها (فلزی، پلیمری و سرامیکی) می توانند ذراتی را آزاد کنند که باعث اشکال در سلول های استخوان ساز شود. ذرات کوچک تر از 10 میکرومتر وارد سلول های استخوان ساز می شوند، به اندام های داخل سلولی آسیب وارد می کنند و شبکه سیتواسکلتی را تخریب می کنند. این موارد باعث مرگ سلول و از بین رفتن توانایی تکثیر سلول و سنتز ماتریکس پروتئینی می شود. به این ترتیب در فعالیت استخوان سازی سلول های استخوان ساز اشکال ایجاد می شود. به طورکلی استئولیز و لق شدن ایمپلنت تولید استخوان توسط سلول های استخوان ساز را کاهش می دهد و بازجذب استخوان را نیز توسط سلول های استخوان شکن و سلول های التهابی افزایش می دهد.
راه حل هایی برای کاهش ساییدگی مفصل ها
برای کاهش مشکلات ناشی از ساییدگی مفصل پیشنهادهایی وجود دارد. پیشرفت های مهمی نیز در فرایند ساخت مواد، ایجاد تغییر در سطوح برخورد و طراحی ایمپلنت های بدون ایجاد ساییدگی ایجاد شده است. مهم ترین اقدام برای کاهش استئولیز استخوان اطراف مفصل پیوند شده، کاهش ساییدگی است. افزودن رادیکلال های آزاد برای تقویت مولکول های ایمپلنت های پلی اتیلنی و نیز اسپری کردن سطح ایمپلنت با پلاسما از جمله پیشنهادهای جالب و جدیدی است که باید مورد ارزیابی بیشتری قرار گیرد. طراحی ایمپلنت های جدیدتر، لحاظ کردن تفاوت های آناتومیکی افراد نیز در کاهش خطر ساییدگی و تخریب مفصل تأثیرگذار است.
منابع
http://www.freepapers.ir/ http://www.researchgate.net/ http://orthoinfo.aaos.org/