دررفتگی مادرزادی مفصل لگن (DDH)، یکی از عوامل ابتلا به آرتروز در دوران جوانی است. درمان آرتروز اولیه بیماران دچار دررفتگی مادرزادی مفصل لگن، ممکن است با روش های جراحی غیر از آرتروپلاستی کامل امکان پذیر باشد؛ اما در درمان موارد شدید ابتلا به آرتروز (که باعث درد شدید و اختلال در فعالیت های بیمار می شوند)، جراحی آرتروپلاستی مناسب ترین درمان محسوب می شود.
جراحی لگن افراد مبتلا به دررفتگی مادرزادی مفصل ران، جراحان لگن را با چالش های زیادی روبه رو می کند. ساختار پیچیده و متمایز بخش های استابولوم و فمور در بیماران، باعث دشواری های زیادی در جراحی لگن این دسته از بیماران می شود. روش های جراحی آرتروپلاستی با توجه به ساختار و آناتومی بیماران، بسیار متنوع و گوناگون هستند. خوشبختانه نتیجه جراحی لگن در بیماران مبتلا به دررفتگی مادرزادی مفصل ران، بسیار موفقیت آمیز است.
تعویض مفصل ران در دررفتگی مادرزادی از زبان دکتر طاهری:
دررفتگی مادرزادی لگن چیست؟
دررفتگی مادرزادی هیپ یا دیسپلازی هیپ یعنی جایگذاری اشتباه سراستخوان لگن در حفره لگنی. چنین اختلالی معمولا همان ابتدای تولد نوزاد شناسایی میشود ولی ممکن است گاهی اوقات این بیماری تا چندین ماه مشخص نشود. این بیماری در نوزادان دختر بیشتر از پسر وجود دارد.
درمان نکردن این بیماری یا دیر درمان کردن آن عوارضی مانند لنگی دارد.
نکته بسیار مهم تعویض مفصل در دررفتگی های مادرزادی از زبان دکتر افشین طاهری اعظم:
درمان دررفتگی مادرزادی لگن
درمان دیسپلازی بااستفاده از روشهای جراحی آرتروپلاستی لگن یا تعویض مفصل لگن ممکن است. در قسمتهای بعدی با درمان این بیماری آشنا میشویم:
جراحی های غیر آرتروپلاستیک
بازسازی بخش استابولوم
با استفاده از روش مدیالیزاسیون (متراکم سازی) و تقویت ترکیبات سطحی با پیوند استخوان، می توان پوشش استخوان استابولوم را در قسمت های آسیب دیده، بازسازی و احیا نمود.
بازسازی بخش فمور
کوتاه تر کردن سر استخوان فمور، در درمان موارد شدیدتر دررفتگی مادرزادی مفصل لگن، مفید است. برای درمان دررفتگی مادرزادی مفصل لگن، جراحی به دو روش کلی قابل انجام است:
جراحی بازپوشانی
برخی از جراحان در مورد بیماران جوان و فعال تر، روش بازپوشانی مفصل ران را به کار می برند. این نوع جراحی در علم جدید جراحی لگن جایگاهی ندارد و منسوخ شده است.
- جراحی بازپوشانی مفصل ران برای تمام بیماران قابل انجام نیست.
- بیشتر از سایر روش ها نیاز به جراحی تعویض مجدد مفصل پیدا می کند.
- به علت آسیب رساندن یون های فلزی ناشی از ساییدگی مفصل به جنین، در خانم های باردار نباید با استفاده از مفصل های فلز-فلز انجام شود.
جراحی تعویض کامل مفصل
در موارد شدیدتر دررفتگی مادرزادی مفصل لگن و نیز در بیماران مسن، از تکنیک رایج جراحی تعویض مفصل، یعنی جراحی آرتروپلاستی کامل استفاده می شود. انتخاب بهترین روش جراحی برای هر بیمار، بر عهده جراح لگن است. جراح ماهر و حرفه ای قادر است با تکیه بر تجربه های ارزشمند خود و با بررسی شرایط و آناتومی بدن بیمار، بهترین روش جراحی را انتخاب کند.
تکنیک های جراحی آرتروپلاستی
برای درمان دررفتن مادرزادی مفصل لگن، جراحی لگن با رویکردهای مختلفی طبق صلاحدید جراح ارتوپد قابل انجام است. در موارد خفیف بیماری، روش های قدامی، قدامی-جانبی و خلفی می توانند برای جراحی به کار روند؛ اما در بیماران دچار دررفتگی شدید لگن، تنها از روش خلفی برای جراحی استفاده می شود، تا دسترسی کافی به بخش های استابولوم و فمور برای جراح فراهم شود.
بررسی میزان موفقیت جراحی با استفاده از پروتزهای غیرسیمانی در درمان دررفتگی مادرزادی مفصل لگن
از آنجایی که روش های گوناگونی برای درمان در رفتگی مادرزادی مفصل لگن وجود دارد، پژوهش های مختلفی برای ارزیابی موفقیت این روش ها همچنان در حال انجام هستند. در یک مطالعه، موفقیت جراحی های انجام شده با پروتزهای غیرسیمانی مورد بررسی قرار گرفت.
نتیجه مطالعه
قرار گرفتن بخش کاسه پروتز در محل صحیح استابولوم، پیشرفت دوربرد تروکانتر بزرگ (distal advancement of the greater trochanter) و کوتاه کردن بخش فمور (femoral shortening osteotomy) باعث افزایش موفقیت پروتزهای غیرسیمانی در درمان در رفتگی مادرزادی لگن می شود. با طراحی بهینه اجزای استابولوم، عوارضی همچون فرسایش مفصل، استئولیز و جراحی تعویض مجدد، جزو عوارض ثانویه جراحی به شمار می روند.
منبع: