چرا عمل تعویض مفصل زانو یکی از موفقترین عملهای جراحی است؟
مشکلات پزشکی به دلیل تغییر سبک زندگی انسانها دستخوش تحولات بزرگی شدهاند. در همین راستا مفصل زانو از پیچیدهترین بخشها در بدن است که به علت موقعیت قرارگیری در معرض صدمات شدیدی قرار دارد. از طرفی در یک دهه گذشته دردها و ناراحتیهای مفصل زانو شیوع بیشتری پیدا کردهاند.
در این مقاله میخواهیم بررسی کنیم که آیا تعویض مفصل زانو خطرناک است و عوارض دارد یا نه.
خوشبختانه با دستاوردهای علم پزشکی در زمینه ساخت پروتزهای کاربردی و باکیفیت، عمل تعویض مفصل زانو یا همان آرتروپلاستی زانو به یکی از موفقیتآمیزترین عملهای جراحی قرن تبدیل شده است. در این مطلب از سایت دکتر افشین طاهری اعظم به عنوان یکی از برترین جراحان ارتوپد، لگن، مفصل ران و زانو عمل تعویض مفصل زانو و مزایای مختلف آن را مورد بررسی قرار داده و خواهیم گفت که چرا این جراحی آنطور که تصور میکردهاید نبوده است.
تعویض مفصل زانو دقیقا چیست؟
وجود بافت انعطافپذیر و ارتجاعی غضروفی در انتهای استخوانها به این معنا است که محل قرار گیری مفصل، موجب تسهیل حرکت آنها میشود. اما در اثر تخریب تدریجی غضروف، اصطکاک افزایش یافته و نهایتا سبب ساییدگی استخوانها و بروز درد شدیدی در ناحیهی زانو میشود. در این موارد با انجام عمل تعویض مفصل زانو توسط پزشک جراح متخصص ارتوپد به بهبود وضعیت بیمار کمک خواهد شد.
عمل تعویض مفصل زانو چگونه انجام میشود؟
خوشبختانه درصد بسیار بالایی از جراحیهای انجام شده عمل تعویض مفصل زانو با موفقیت همراه است و مفصل مصنوعی برای سالیان طولانی در بهبود وضعیت فرد موثر بوده و کمک بزرگی به بیماران برای بازگشت به زندگی عادی آنها میکند.
عمل تعویض مفصل زانو یا همان آرتروپلاستی کامل زانو به این ترتیب انجام میشود:
- ابتدا با تشخیص پزشک متخصص بیهوشی یکی از روشهای بیهوشی عمومی و یا بیحسی موضعی انتخاب میشود.
- سپس پزشک جراح ارتوپد با ایجاد یک شکاف کوچک در ناحیه مفصل زانو به نواحی داخلی و استخوان های ناحیه مفصل، دسترسی پیدا میکند
- در مرحله بعد نواحی آسیب دیده (غضروف و سطح مفصلی استخوان ران و ساق) توسط ابزار مخصوص جراحی حذف میشوند.
- با توجه به میزان آسیب در هر بیمار، پزشک پروتز و ایمپلنتهای مخصوصی را جایگزین مفاصل آسیب دیده میکند.
- ایمپلنت از اجرای فلزی و پلاستیکی تشکیل شده است و در این مرحله توسط مادهای به نام “سیمان استخوانی” به استخوانهای ران و ساق پا شما متصل میشود. همچنین ممکن است پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار روش تثبیت بیولوژیک را جهت اتصال استخوان با مفصل مصنوعی انتخاب کند.
آیا عمل تعویض مفصل زانو عوارضی دارد؟
در این بخش از محتوای آشنایی با عمل تعویض مفصل زانو میخواهیم عوارض این عمل را در صورت وجود مورد بررسی قرار بدهیم. با وجود ریسک پایین این عمل در مقایسه با سایر عملهای جراحی در انسان، همچنان احتمال بروز عوارض، وجود دارد. اما اگر این جراحی توسط جراح باتجربه با علم روز، استفاده از پروتز (ایمپلنت) باکیفیت و ... انجام شود، عوارض به حداقل و نزدیک به صفر کاهش پیدا میکند.
در ادامه این موارد را دقیقتر بررسی خواهیم کرد:
- بروز عفونتهای جزئی در محل جراحی که با مصرف آنتی بیوتیکها و رعایت بهداشت به راحتی برطرف خواهد شد.
- بروز عفونتهای عمیق در ناحیه مفصل که در این موارد معمولا عمل جراحی مجدد انجام میشود.
- آسیب یا بروز ترک خوردگی استخوانهای اطراف که ممکن است حین انجام عمل اتفاق افتد و امری طبیعی است.
- درد در ناحیه ی مفصل مصنوعی که این درد ناشی از لقی پروتز در محل جراحی میباشد.
- در رفتگی و شل شدن پروتز که امکان خارج شدن پروتز از محل اتصال با استخوان وجود دارد و در برخی از موارد بدون نیاز به عمل مجدد ترمیم میشود.
- وجود لخته خونی در محل جراحی از شایع ترین عوارض جراحی تعویض مفصل زانو است که به راحتی و با تجویز داروهای لازم برطرف خواهد شد.
مزایای عمل تعویض مفصل زانو برای بیماران
مهمترین مزیتهای عمل تعویض مفصل زانو، از بین بردن درد، رفع محدودیت، اصلاح انحراف زانو و... است. درد بدون شک علت اصلی است که بیمار را مجبور به انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو میکند. بهبود درد پس از عمل قطعی است. اکثر بیماران پس از عمل جراحی درد کمتر و افزایش فعالیت و کیفیت زندگی را تجربه میکنند. حدود 93 تا 97 درصد افراد، پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو بهبود درد را گزارش دادهاند. عمر مفاصل مصنوعی بین 10 تا 35 سال است ولی بطور کلی این زمان بستگی به چگونگی زندگی فرد و نوع پروتز دارد.
تغییر شکل مفصل پس از انجام جراحی تعویض مفصل زانو
هنگامیکه فردی نیاز به عمل تعویض مفصل زانو داشته باشد، زانوهایش به شکل پرانتزی یا ضربدری میشود. پروتز زانو یا همان مفصل مصنوعی، با تاثیر بر مفصل ران باعث تصحیح حالت ضربدری یا پرانتز زانو میشود. بدون شک پس از قرار دادن پروتز زانو، تحرک مفصل بهبود مییابد. اما بهبود با قرار دادن پروتز پایان نمییابد. پس از بهبودی از جراحی ، تقویت استخوانها و ساختارهای عضلات ضروری خواهد بود. در همین راستا راه رفتن با عصا، چوب زیر بغل یا واکر برای مدت بسیار کوتاهی توصیه میشود. این طبیعی است که در ابتدا قوس مفصلی کامل نباشد، اما به تدریج متوجه پیشرفت توانبخشی میشوید.
افزایش کیفیت زندگی
بیمارانی که از وضعیت زانوی خود رنج میبرند و نیاز به عمل جراحی دارند، دچار تغییرات مختلفی در زندگی میشوند. بیماران قبل از عمل جراحی برای انجام فعالیتهای عادی و روزمره زندگی به طور کامل به اطرافیان خود وابسته هستند. پس از عمل تعویض مفاصل زانو به دلیل کاهش درد و بهبود کیفیت کیفیت زندگی استقلال خود را به دست آورده و میزان فعالیت بدنی و عملکرد بیشتری را انجام میدهند.
درصد بسیار کمی از بیماران پس از آرتروپلاستی کامل زانو درد کم یا خفیفی دارند (به مدت محدود)، اما برای انجام فعالیتهای اساسی روزمره زندگی هیچ مشکلی برای خرید و وظایف اداری، راه رفتن و غیره ندارند. این بیماران که تا قبل از عمل جراحی بسیار ناتوان بودند، بهبود زیادی را در کیفیت زندگی خود مشاهده خواهند کرد.
هدف دکتر افشین طاهری اعظم، بازگرداندن توانمندیهای حرکتی شما است
طول عمر مفاصل مصنوعی بین 25 تا 35 سال است، این جراحی بسته به سن بیمار، نوع تخریب و عارضه، شدت درد و ... توسط پزشک قابل انجام است. در این صورت جراح اقدام به جراحی و تعویض مفصل زانو میکند. به طور کلی عمل تعویض مفصل زانو عوارض خاصی را به دنبال ندارد و در صورت وجود هم بنابه تشخیص وضعیت بیمار توسط پزشک این عوارض با تجویز استراحت و دارو توسط پزشک قابل رفع هستند.
انجام موفقیتآمیز بیش از 12.500 عمل مفصل لگن و زانو نشان از توانمندیهای دکتر افشین طاهری اعظم در زمینه جراحی لگن و زانو است. دکتر طاهری اعظم همچنین دارای بورد تخصصی ارتوپدی از دانشگاه تهران، دوره جراحی هیپ و فلوشیپهای تخصصی از دانشگاه تهران، اتریش و آلمان است. هدف اصلی تیم جراحی دکتر طاهری اعظم بازگرداندن توانمندیهای حرکتی شما با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته میباشد.