پر تحرکترین مفصل بدن، مفصل زانو میباشد که سلامتی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. چنانچه این بخش به هر علتی دچار آسیب و مشکل شود فعالیت های روزمره فرد را با اختلال جدی روبرو می کند.
افزایش سن، سبک نادرست زندگی و حرکات نادرست ورزشی میتواند به اصلیترین قسمت پا یعنی زانوها صدمات جدی وارد کند. آرتروز و آرتریت روماتوئید بیماریهای شایعی هستند که بالا رفتن سن می تواند موجب فرسایش و از بین رفتن مفصل زانوها شود. هر چند که این اختلال در افراد جوان هم نیز دیده میشود.
احساس درد، خشکی صبحگاهی، تورم، کاهش انعطاف مفصل زانو و ناپایداری آن از علامتهای این عارضه میباشد. عمل جراحی میتواند از پیشرفت این بیماریها جلوگیری نماید. در این جراحی بخش آسیب دیده و ساییده شده زانو تعویض میگردد و فرد همانند گذشته میتواند تحرک بدون درد و مشکل داشته باشد. تعویض مفصل زانو بدون عارضه بوده و بیمار نیازی به مدت نقاهت طولانی نخواهد داشت.
جراحی تعویض مفصل زانو
روش های درمانی بسیاری از سوی پزشکان توصیه می شود. معمولا پزشکان سعی میکنند تا با استفاده از روشهای غیر جراحی مثل دارو و فیزیوتراپی بهبودی کامل بیمار حاصل شود و اگر درمان به خوبی صورت نگرفت از روش جراحی استفاده کنند. ابتدا درد ناشی از مفصل را بررسی میکنند، چنانچه بیمار هنوز درد یا ناتوانی داشته باشد روش موثر در بهبودی این نوع از عارضه ها تعویض مفصل زانو می باشد. جراحی تعویض مفصل زانو برخلاف سایر روشها نه تنها عوارضی نداشته بلکه فواید آن موجب شده تا به طور تقریبی سایر درمانها منسوخ شوند و بیمار خود تمایل داشته باشد که با این روش تحت درمان قرار گیرد. چرا که این شیوه درمانی استاندارد بوده و به عنوان روشی قابل اعتماد بین بیماران و پزشکان شناخته شده است.
به یاد داشته باشیم تنها روش درمانی آرتروز شدید زانو، جراحی تعویض مفصل زانو میباشد.
پس از عمل جراحی، بیمار دچار عارضهای نخواهد شد و میتواند به فعالیتهای روزمره خود ادامه دهد. با این حال در برخی موارد نادر ممکن است بیمار با عوارض شایع بیهوشی مانند موارد زیر روبرو گردد که در دیگر جراحی ها هم نیز وجود دارند:
گلودرد
حالت تهوع
سر گیجه
احساس لرز و خواب آلودگی
حساسیت و آلرژی
مزایای عمل تعویض مفصل زانو
مهم ترین فایده تعویض مفصل زانو از بین رفتن درد و ناتوانی در بیمار میباشد.
احتمال بروز عفونت و ریسک خونریزی در این روش بسیار پایین میباشد و در صورت بروز در مدت زمان بسیارکوتاهی از بین خواهد رفت.
یکی از شایعترین موضوعاتی که بیماران از آن گلهمند هستند مشکل در نشستن و راه رفتن آنها است که با استفاده از این روش دامنه حرکت آنها کاملا بهبود خواهد یافت.
اگر پای بیمار حالت ضربدری یا پرانتزی داشته باشد پای او صاف شده و به طور کامل بهبود مییابد.
درد جراحی تعویض مفصل زانو
قطعا پس از هر عمل جراحی، احساس درد امری طبیعی خواهد بود که حداکثر پس از 3 الی 4 روز تسکین خواهد یافت. درد جراحی تعویض مفصل زانو از دردهای قابل کنترل بوده. پس از ترخیص از بیمارستان بیمار باید مسکن خوراکی مصرف کند. پس از دوران نقاهت درد کاسته خواهد شد. با استفاده از تغییر سبک زندگی و فیزیوتراپی امکان کم کردن میزان قابل توجهی از درد و کنترل آن وجود دارد و می توان از این دو روش بهره برد.
علت درد جراحی تعویض مفصل زانو
علت درد و ناراحتیهای مداوم پس از تعویض مفصل زانو باید مشخص گردد. معمولا شایعترین علت درد بعد از این تعویض عبارت است از:
عفونت
عفونت میتواند علت دردهای مداوم باشد. از همین رو پس از تعویض مفصل میبایست از نظر عفونت بررسیهای لازم صورت گیرد. درد همراه با تب، قرمزی و ورم نشانههای عفونت میباشد. عفونتهای پروتز ناشی از عدم تجربه و مهارت پزشک، تکنیک جراحی، زمان بر شدن جراحی تعویض مفصل، جنس پروتز استفاده شده، استریلیتی اتاق عمل و... است.
شلی ایمپلنت
سالها و شاید دهها سال پس از جراحی با احتمال خیلی پایین ممکن است که درد و ناراحتی به دلیل شل شدن ایمپلنت باشد. اگر درد مداوم باشد دلیل عمده آن شل بودن ایمپلنت میباشد.
ترازبندی
برخلاف بیماران که بر روی نوع و برند ایمپلنت تاکید دارند، پزشکان به کاشت ایمپلنت بسیار اهمیت میدهند. ترازبندی نامناسب ایمپلنت (پروتز) بر روی زانو تعویض شده عملکرد خوب و مناسبی نخواهد داشت.
کاسه زانو یا پاتلوفمورال
یکی از علتهای عمده درد تعویض مفصل زانو مشکلات مرتبط با کاسه زانو میباشد. نیرویی که به عنوان مثال در هنگام پایین آمدن از پله یا بلند شدن از صندلی به کاسه زانو یا پاتلوفمورال وارد میشود دلیل ایجاد درد می باشد.
عمر پروتز زانو
یکی از سوالات رایجی که بیماران از پزشک خود دارند، طول عمر پروتز زانو میباشد. تولید کنندگان مفاصل مصنوعی همواره در تلاش هستند تا ایمپلنت زانویی تولید کنند که ماندگاری بالایی داشته باشد. عوامل زیادی می تواند از طول عمر پروتز زانو افزایش یا کاهش دهد.
مهارت و تجربه جراح، نوع پروتز به کار رفته شده در زانو، تکنیک جراحی، استریلیتی اتاق عمل، مراقبتهای ویژه و ... می تواند طول عمر پروتز را افزایش دهد. به طور کلی بیشتر از 90 درصد از افراد میتوانند به مدت سه دهه و بیشتر از پروتز خود استفاده کنند. مراقبتهای ویژه و انجام حرکات ورزشی خاص تحت نظر پزشک و فیزیوتراپ موجب افزایش طول عمر پروتز خواهد شد. اما عواملی که بر روی کاهش طول عمر پروتز زانو تاثیر مستقیم می گذارند عبارت است از:
سن بیمار
افرادی که در سنین جوانی جراحی تعویض را انجام میدهند به دلیل فعالیتهای زیادی که دارند ممکن است مجدد عمل تعویض را بعد از 50 سالگی تکرار کنند. بنابراین طول عمر پروتز زانو با سن رابطه عکس دارد. هرچه سن کمتر باشد طول عمر پروتز کاهش خواهد یافت.
وزن بیمار
وزن عامل مهمی در کم شدن طول عمر پروتز میباشد. چرا که فشار بیشتری بر روی ایمپلنت وارد میشود. بنابراین متعادل بودن وزن در افزایش طول عمر ایمپلنت موثر خواهد بود.
فعالیت بیمار
برخی فعالیت های ممکن است برای کسانی که عمل تعویض زانو را انجام دادهاند مناسب نباشد. ممکن است فرد درد یا ناراحتی در حین انجام این نوع حرکات نداشته باشد اما موجب تسریع در فرسودگی مفصل مصنوعی شود.
نادیده گرفتن عوارض
عوارض جانبی برخی بیماری ها و داروها می تواند تاثیر بسزایی بر رو عمل تعویض زانو بگذارد. به عنوان مثال افراد مبتلا به پوکی استخوان باید پیش از عمل جراحی به طور کامل تحت درمان قرار بگیرد چرا که شکستگی استخوان میتواند عملکرد پروتز را تحت شعاع قرار دهد.
بهترین جراح زانو
پیشرفت علوم پزشکی در شناخت بیماریها، شیوههای تشخیص و نحوه درمان بیماریهای مختلف، روشهای درمان را دچار تحول چشمگیری نموده است. از همین رو انتخاب پزشک به روز، زبده و باتجربه که با روشهای روز دنیا عارضه را تشخیص و در کمترین زمان درمان را آغاز کند بسیار حائز اهمیت میباشد. مفصل پاها به ویژه مفصل زانو از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و درمان آن بسیار مهم میباشد، چرا که عدم درمان این عارضه، امکان آسیب به سایر مفاصل را افزایش خواهد داد. اما این درمان باید توسط بهترین جراح زانو صورت بگیرد. پزشک متخصص ارتوپد یا جراح متبحر زانو اقدامات درمانی را در راستای بهبودی کامل بیمار عملی نماید. تشخیص سریع و درمان به موقع از ویژگی های بهترین جراح زانو میباشد. جراحی که سالها در زمینه تعویض مفصل سابقه درخشان داشته و تجارب او در بین سایر بیماران شنیده میشود.